VINAGRI News - Luật sư Martin Kpebu kêu gọi Ghana tăng cường chế biến sâu ca cao trong nước thay vì xuất khẩu hạt thô, nhằm tạo thêm việc làm, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và giữ lại nhiều giá trị hơn cho quốc gia sản xuất. Ông cho rằng việc xuất khẩu hạt ca cao thô đang khiến Ghana bỏ lỡ hàng tỷ USD doanh thu tiềm năng mà các nước châu Âu đang hưởng lợi.
Tóm lược:
> Ghana hiện xuất khẩu 70 - 80% sản lượng ca cao dưới dạng hạt thô, khiến phần lớn giá trị bị thất thoát ra nước ngoài.
> Khoảng 80% lợi nhuận toàn cầu từ ngành ca cao (130 - 150 tỷ USD/năm) đến từ khâu chế biến và sản xuất chocolate.
> Giá ca cao thô khoảng 3.625 USD/tấn, trong khi bơ ca cao đạt 8.000 - 10.000 USD/tấn và chocolate thành phẩm có giá cao gấp nhiều lần.
> Chế biến trong nước sẽ tạo thêm nhiều việc làm, tăng thu ngân sách và thúc đẩy công nghiệp hóa.
> Ghana cần cải thiện hạ tầng năng lượng, tài chính, đào tạo kỹ năng và khuyến khích đầu tư để nâng tỷ lệ chế biến nội địa.
Luật sư Martin Kpebu mới đây kêu gọi chính phủ Ghana đẩy mạnh chế biến sâu ca cao trong nước như một giải pháp tạo thêm việc làm và gia tăng giá trị kinh tế, thay vì tiếp tục xuất khẩu phần lớn sản lượng ca cao thô ra nước ngoài. Ông cho rằng mô hình hiện nay đang khiến các nền kinh tế khác, đặc biệt là ở châu Âu, hưởng lợi trong khi nông dân và doanh nghiệp Ghana thu được ít giá trị.
“Chúng ta phải gia tăng giá trị và chế biến ca cao ngay tại Ghana,” ông Kpebu nhấn mạnh, cho rằng đất nước đang đánh mất những cơ hội kinh tế khổng lồ khi xuất khẩu chủ yếu hạt ca cao thô, rồi nhập khẩu chocolate thành phẩm với giá cao gấp nhiều lần.
Theo các chuyên gia, khoảng 80% giá trị gia tăng toàn cầu của ngành ca cao, ước đạt 130 - 150 tỷ USD mỗi năm, đến từ các công đoạn chế biến thứ cấp như sản xuất bột ca cao, bơ ca cao và chocolate. Trong khi đó, Ghana - nước sản xuất ca cao lớn thứ hai thế giới - hiện chỉ thu được một phần rất nhỏ của giá trị này.
Ghana xuất khẩu khoảng 70 - 80% ca cao dưới dạng hạt thô. Dù đã có một số nhà máy chế biến như Cargill Ghana và Barry Callebaut, phần lớn khâu chế biến vẫn được thực hiện tại châu Âu và Bắc Mỹ - nơi tập trung các tập đoàn lớn và thương hiệu chocolate toàn cầu.
Giá trị chênh lệch rất rõ ràng: trong khi Ghana chỉ thu được 3.625 USD/tấn ca cao thô, thì các sản phẩm chế biến như bơ ca cao có thể đạt 8.000 - 10.000 USD/tấn, còn chocolate thành phẩm có giá bán lẻ cao gấp nhiều lần. Điều này đồng nghĩa với việc mỗi tấn ca cao thô xuất khẩu, Ghana đang bỏ lỡ hàng nghìn USD doanh thu tiềm năng, lẽ ra có thể dùng để phát triển công nghiệp, tạo việc làm và đóng góp ngân sách.
Ông Kpebu cho rằng châu Phi cần vươn lên trong chuỗi giá trị toàn cầu, không chỉ xuất khẩu nguyên liệu thô mà phải phát triển công nghiệp chế biến và thương hiệu nội địa.
Ghana đã đạt một số tiến bộ: tỷ lệ chế biến nội địa đạt khoảng 20 - 30%, tăng so với mức gần như bằng 0 vài thập kỷ trước. Chính phủ cũng đã triển khai các chính sách ưu đãi thuế, đảm bảo nguồn cung hạt cho nhà máy chế biến và khuyến khích đầu tư.
Tuy nhiên, nhiều thách thức vẫn tồn tại: chi phí năng lượng cao, khó tiếp cận vốn, thiếu chuyên môn kỹ thuật và hạ tầng công nghiệp còn yếu. Ngoài ra, các tập đoàn chocolate quốc tế đã có chuỗi cung ứng ổn định, khiến sản phẩm từ Ghana khó cạnh tranh về thương hiệu và thị phần.
Theo các chuyên gia, việc phát triển công nghiệp chế biến ca cao có thể tạo hàng chục nghìn việc làm mới trong lĩnh vực sản xuất, bao bì, logistics, kiểm định chất lượng, marketing và phân phối - với thu nhập cao hơn hẳn so với trồng trọt.
Một số thương hiệu Ghana như Niche Cocoa và Golden Tree Chocolate đã đạt được bước tiến đáng kể, song vẫn cần đầu tư mạnh hơn để cạnh tranh với các tên tuổi lớn như Cadbury, Nestlé hay Lindt.
Ông Kpebu nhấn mạnh, vai trò của chính phủ là then chốt: ngoài ưu đãi thuế, nhà nước cần đầu tư vào hạ tầng năng lượng, cung cấp tín dụng ưu đãi, hỗ trợ nghiên cứu - phát triển sản phẩm, và mở rộng thị trường xuất khẩu cho các sản phẩm chế biến. Đồng thời, cần phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao thông qua đào tạo về kỹ thuật chế biến, quản lý chất lượng và sản xuất chocolate.
Lời kêu gọi của ông Kpebu phản ánh sự sốt ruột ngày càng tăng của công chúng Ghana trước việc quốc gia vẫn phụ thuộc vào xuất khẩu nguyên liệu thô sau hàng thập kỷ nói về công nghiệp hóa.
Theo ông, tăng giá thu mua nông dân là cần thiết, nhưng không thể thay thế việc xây dựng chuỗi giá trị ca cao hoàn chỉnh ngay tại Ghana. “Nếu không đầu tư mạnh vào chế biến, chúng ta sẽ mãi chỉ là nhà cung cấp nguyên liệu cho thế giới,” ông cảnh báo.
NPK/ Vinagri News (News Ghana)
No comments:
Post a Comment