VINAGRI News - Khi đàm phán thương mại với Mỹ đang diễn ra, vấn đề an ninh lương thực - đặc biệt là nguồn cung gạo trong nước - trở thành mối lo lớn của Đài Loan. Washington muốn mở rộng khả năng tiếp cận thị trường gạo Đài Loan, trong khi Đài Bắc lo ngại rằng việc tăng nhập khẩu gạo giá rẻ từ Mỹ có thể đe dọa sản xuất nội địa - yếu tố sống còn trong trường hợp Trung Quốc phong tỏa hòn đảo.
Tóm lược:
> Mỹ muốn mở rộng xuất khẩu gạo sang Đài Loan trong thỏa thuận thương mại mới.
> Nông dân Đài Loan lo ngại gạo Mỹ giá rẻ sẽ làm tổn hại ngành sản xuất trong nước.
> Đài Loan hiện tự sản xuất 1,15 triệu tấn gạo/năm, đủ đáp ứng nhu cầu trong khoảng 13 tháng nếu bị phong tỏa.
> Chính phủ cam kết củng cố an ninh lương thực, coi “an ninh lương thực là an ninh quốc gia”.
> Đài Loan vẫn tuân thủ cam kết nhập khẩu 144.720 tấn gạo/năm theo quy định của WTO.
Vấn đề nguồn cung gạo trong nước đang trở thành tâm điểm trong các cuộc đàm phán thương mại giữa Đài Loan và Mỹ, khi Washington mong muốn mở rộng khả năng tiếp cận thị trường gạo của Đài Loan. Tuy nhiên, tại Đài Bắc, nỗi lo lớn nhất là việc nhập khẩu gạo giá rẻ có thể đe dọa sản xuất nội địa, vốn được coi là tuyến phòng thủ lương thực trong trường hợp Trung Quốc phong tỏa hòn đảo.
Hiện nay, theo các chuyên gia nông nghiệp, nguồn sản xuất và dự trữ hiện có của Đài Loan đủ duy trì nguồn cung gạo trong khoảng một năm mà không cần nhập khẩu. Tuy nhiên, tiền lệ mới từ thỏa thuận thương mại Mỹ - Nhật ký tháng 7/2025 đã làm dấy lên lo ngại, khi Tokyo đồng ý tăng 75% lượng mua gạo Mỹ. Các nhóm nông dân Đài Loan cảnh báo rằng, nếu ký thỏa thuận tương tự với mức thuế bằng 0, gạo Mỹ giá rẻ có thể tràn ngập thị trường, gây “thiệt hại không thể đảo ngược” cho ngành lúa gạo trong nước.
Theo Bộ Nông nghiệp Đài Loan, năm 2023, Đài Loan chỉ tự sản xuất được 30% tổng nhu cầu lương thực tính theo năng lượng, mức thấp nhất trong 18 năm. Dù vậy, ông Vương Định Dự (Wang Ting-yu) - nghị sĩ đảng Dân Tiến (DPP) và chuyên gia về quốc phòng, cho rằng trong trường hợp Trung Quốc phong tỏa, Đài Loan vẫn có thể duy trì nguồn lương thực trong ít nhất một năm.
“Không dễ để khiến người dân Đài Loan rơi vào nạn đói trong tình huống bị phong tỏa,” ông nói.
Cựu nghị sĩ DPP La Chí Trình (Lo Chih-cheng), hiện là chuyên gia tại Viện Chính sách Quốc gia Đài Loan, cũng nhấn mạnh: “Gạo là yếu tố then chốt.”
Theo Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA), Đài Loan sản xuất khoảng 1,15 triệu tấn gạo trong niên vụ 2024 - 2025. Mức tiêu thụ nội địa chưa được công bố, song theo cam kết của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), Đài Loan phải nhập khẩu ít nhất 144.720 tấn gạo mỗi năm. Luật quy định nước này phải duy trì lượng dự trữ gạo tối thiểu đủ dùng trong ba tháng, song ông Vương cho biết thực tế nguồn dự trữ hiện nay đủ dùng ít nhất sáu tháng. Nếu trong thời gian bị cô lập có thêm một vụ mùa thu hoạch, nguồn cung gạo có thể đáp ứng nhu cầu tới 13 tháng.
Bộ Nông nghiệp Đài Loan xác nhận trong tuyên bố tháng 7 rằng các kho dự trữ công và tư đang nắm giữ 870.000 tấn gạo, cộng thêm vụ thu hoạch đầu năm nay, tổng nguồn cung đủ dùng hơn 13 tháng. Bộ khẳng định: “Không có lo ngại về tình trạng thiếu hụt nguồn cung. Người dân có thể yên tâm.”
Thủ tướng Cho Jung-tai trong chuyến thăm kho lúa tại Yunlin, miền Trung Đài Loan hồi tháng 7 cũng khẳng định: “An ninh lương thực là an ninh quốc gia. Chính phủ coi đây là ưu tiên hàng đầu,” đồng thời cam kết tăng cường quản lý hệ thống kho dự trữ.
Dữ liệu năm 2023 cũng cho thấy Đài Loan đạt mức tự cung 71% đối với thịt, 84% đối với trái cây, và 82% đối với rau củ - dù phần lớn thức ăn chăn nuôi vẫn phải nhập khẩu.
Trong trường hợp phong tỏa, Bộ Nông nghiệp Đài Loan cho biết sẽ chuyển đổi thêm đất nông nghiệp sang trồng lúa, đồng thời ưu tiên trồng khoai lang, đậu nành và rau tươi. Nếu không thể đánh bắt cá trên biển, nguồn thức ăn dự trữ có thể đảm bảo nuôi cá trong ao hơn ba tháng.
Ông La Chí Trình tiết lộ rằng Đài Loan đã có kế hoạch phân phối lương thực trong trường hợp xung đột xuyên eo biển, phối hợp giữa các cơ quan chính phủ, tổ chức phi chính phủ và hiệp hội nông dân. Lương thực được phân tán tại nhiều khu vực để giảm rủi ro bị tấn công. Bộ Nông nghiệp cũng đã thiết lập 143 trạm phân phối lương thực và “hoàn thiện chuỗi cung ứng khẩn cấp” sẵn sàng kích hoạt nếu có khủng hoảng.
Theo ông Vương, các hiệp hội nông dân được chính phủ tài trợ sẽ đóng vai trò trọng yếu trong việc phân phối thực phẩm trong khủng hoảng, vì họ vốn là cầu nối chính giữa nông dân và thị trường trong thời bình.
Hiện các nguồn nhập khẩu gạo của Đài Loan theo cam kết WTO đến từ Mỹ, Việt Nam và Thái Lan. Ông Vương cho biết sẽ đề xuất ưu tiên nhập toàn bộ lượng gạo bắt buộc từ Mỹ, nhằm đáp ứng yêu cầu của Washington mà không ảnh hưởng đến nông dân trong nước, đồng thời giảm phụ thuộc vào Việt Nam và Thái Lan. Tuy nhiên, ông La cho rằng, dù Đài Loan có thể tăng nhập khẩu gạo Mỹ sau khi thỏa thuận hoàn tất trong vài tháng tới, nhưng vì lý do an ninh lương thực, “không bao giờ có chuyện Đài Loan phụ thuộc hoàn toàn vào gạo nhập khẩu.”
NPK/ Vinagri News (The Strategist)
No comments:
Post a Comment