VINAGRI News - Kenya chuẩn bị ra mắt sàn đấu giá cà phê trực tuyến nhằm minh bạch hóa hoạt động mua bán, loại bỏ trung gian và nâng cao thu nhập cho nông dân. Đây là bước đi quan trọng trong chương trình cải tổ toàn diện ngành cà phê của nước này.
Tóm lược:
> Chính phủ Kenya sắp triển khai sàn đấu giá cà phê kỹ thuật số, kết nối trực tiếp nông dân với người mua trong và ngoài nước.
> Mục tiêu là chấm dứt tình trạng thao túng giá của các nhóm trung gian, tăng tính minh bạch và đảm bảo lợi ích công bằng cho người trồng cà phê.
Chính phủ Kenya đang chuẩn bị ra mắt nền tảng trực tuyến dành cho hoạt động mua bán cà phê, nhằm kết nối trực tiếp người trồng cà phê với người mua toàn cầu, tăng tính minh bạch và giúp nông dân nhận được giá trị xứng đáng cho sản phẩm của mình.
Bộ trưởng Nông nghiệp và Phát triển Chăn nuôi Mutahi Kagwe cùng Bộ trưởng Hợp tác xã và Doanh nghiệp Vừa và Nhỏ Wycliffe Oparanya công bố kế hoạch này ngày 8/10/2025 tại Nairobi. Theo đó, hệ thống giao dịch trực tuyến sẽ được triển khai thông qua Sàn Giao dịch Cà phê Nairobi (NCE), hứa hẹn mang lại hiệu quả và minh bạch hơn cho hoạt động thương mại cà phê.
Bối cảnh lịch sử và chính trị
Ngành cà phê từng là trụ cột kinh tế của Kenya nhưng nhiều năm qua chịu tác động nặng nề bởi năng suất thấp, quản lý yếu kém và sự thao túng của các nhóm trung gian. Trong thập niên 1980, xuất khẩu cà phê mang về 100 tỷ KSh, nhưng con số này giảm còn 40 tỷ KSh (khoảng 308 triệu USD) vào năm ngoái. Sự sụt giảm này phần lớn do cơ chế đấu giá truyền thống thiếu minh bạch, tạo kẽ hở cho các “cartel” thao túng giá.
Chính phủ trước đây từng nỗ lực cải cách bằng cách nâng cấp hệ thống đấu giá trực tuyến cho phép nông dân theo dõi giao dịch trực tiếp, cũng như thành lập Nền tảng Cà phê Kenya nhằm tăng đối thoại giữa các bên liên quan.
Khung pháp lý và chính sách
Kế hoạch ra mắt sàn đấu giá kỹ thuật số là một phần của chương trình phục hồi toàn diện ngành cà phê. Bộ trưởng Kagwe nhấn mạnh:
“Không thể tiếp tục làm tiếp thị theo cách cũ mà mong có kết quả khác. Chúng ta phải thay đổi.”
Ông cho biết sàn giao dịch trực tuyến sẽ giúp người mua quốc tế tham gia trực tiếp, hạn chế tình trạng thao túng giá, đồng thời nâng cao giá bán cho nông dân. Chính phủ cũng khẳng định sẽ xử lý nghiêm các cá nhân và nhóm lợi ích thao túng thị trường.
Hai dự luật Cooperatives Bill 2024 và Coffee Bill 2024 hiện đang được Quốc hội xem xét, nhằm siết chặt quản trị, tăng cường phối hợp giữa chính quyền trung ương và địa phương, cũng như đảm bảo tiếng nói của nông dân trong các hợp tác xã.
Phản ứng của các bên liên quan
Giới nông dân và các tổ chức hợp tác xã bày tỏ kỳ vọng cao đối với sáng kiến này, tin rằng việc kết nối trực tiếp với người mua trong và ngoài nước sẽ tăng tính cạnh tranh và khôi phục niềm tin vào thị trường cà phê Kenya. Hiện đã có 22 hạt tham gia chương trình phục hồi ngành, với 1.176 nhà máy chế biến cà phê hợp tác xã đang được hiện đại hóa.
Số liệu đáng chú ý
Doanh thu xuất khẩu cà phê năm 2024: 40 tỷ KSh (khoảng 308 triệu USD)
Doanh thu cao nhất thập niên 1980: 100 tỷ KSh
Mục tiêu sản lượng: Tăng từ 50.000 tấn lên 150.000 tấn trong ba năm tới
Hợp tác xã áp dụng hệ thống thanh toán trực tiếp (DSS): 200 đơn vị, đảm bảo 80% doanh thu chuyển thẳng cho nông dân
Thách thức và triển vọng
Các chuyên gia cho rằng việc triển khai hệ thống mới đòi hỏi hạ tầng số mạnh, đào tạo kỹ năng số cho nông dân, cùng với cơ chế bảo mật và giải quyết tranh chấp rõ ràng. Ngoài ra, việc đụng chạm đến lợi ích của các nhóm trung gian lâu năm có thể gây ra phản ứng mạnh trong giai đoạn đầu.
Bộ trưởng Kagwe dự kiến sẽ trình bày đề xuất tại Diễn đàn Lương thực Thế giới ở Rome vào tuần tới, kêu gọi tăng cường hợp tác quốc tế nhằm xây dựng thị trường cà phê độc lập cho châu Phi.
Triển vọng sắp tới
Giới quan sát đang theo dõi sát tiến độ triển khai nền tảng đấu giá trực tuyến và tác động của nó tới giá cà phê nội địa, thu nhập nông dân cũng như hiệu quả chống thao túng giá. Việc thông qua hai dự luật quan trọng - Cooperatives Bill 2024 và Coffee Bill 2024 - được xem là yếu tố then chốt quyết định thành công của cải cách này.
NPK/ Vinagri News (Streamline)
No comments:
Post a Comment