VINAGRI News - Cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung đang tạo cơ hội vàng cho nông dân Brazil, khi Trung Quốc ngừng nhập khẩu đậu tương Mỹ và chuyển hướng mạnh sang nguồn cung từ Brazil. Nhờ đó, các nông hộ Brazil đẩy mạnh diện tích trồng, kỳ vọng vụ thu hoạch 2025/2026 sẽ đạt mức kỷ lục mới. Tuy nhiên, giới phân tích cảnh báo xu hướng này có thể chỉ mang tính ngắn hạn nếu căng thẳng thương mại hạ nhiệt.
Một công nhân nông trại đổ hạt đậu tương vào máy gieo hạt tại nông trại Morada do Sol ở Santa Cruz do Rio Pardo, bang Sao Paulo, Brazil, ngày 15 tháng 10 năm 2025. (Ảnh AP/Ettore Chiereguini)
Tóm lược:
> Trung Quốc ngừng nhập đậu tương Mỹ, chuyển mạnh sang mua từ Brazil, tạo cú hích cho sản xuất vụ mới.
> Brazil dự kiến tăng 3,6% sản lượng, đạt gần 178 triệu tấn.
> Thuế 34% của Trung Quốc khiến giá đậu tương Mỹ kém cạnh tranh.
> Các chuyên gia cảnh báo xu hướng này có thể chỉ ngắn hạn nếu quan hệ Mỹ - Trung cải thiện.
> Nông dân Mỹ buộc đa dạng hóa thị trường xuất khẩu và đẩy mạnh sản xuất biodiesel.
Anh Andrey Rodrigues, một nông dân kiêm Chủ tịch Hiệp hội nông dân trồng đậu tương bang São Paulo (Brazil), cho biết ban đầu anh không có kế hoạch mở rộng diện tích trồng trong vụ tới, nhưng đã thay đổi khi Trung Quốc ngừng giao dịch với Mỹ do căng thẳng thương mại leo thang với chính quyền Tổng thống Donald Trump.
Nông dân Andrey Rodrigues, chủ tịch hiệp hội nông dân trồng đậu tương bang Sao Paulo, đang nói chuyện với một công nhân điều khiển máy kéo kéo theo máy gieo hạt trong mùa trồng trọt tại nông trại Morada do Sol ở Santa Cruz do Rio Pardo, Brazil, ngày 15 tháng 10 năm 2025. (Ảnh AP/Ettore Chiereguini)
“Các công ty thu mua trong nước đã thông báo rằng họ sẽ nhận hết lượng đậu tương mà chúng tôi có thể cung cấp,” Rodrigues nói.
Trung Quốc tăng mua, Brazil hưởng lợi
Theo Tổng cục Hải quan Trung Quốc, nước này không nhập khẩu bất kỳ lô đậu tương nào từ Mỹ trong tháng 9, lần đầu tiên kể từ tháng 11/2018 - thời điểm bùng phát cuộc chiến thương mại đầu tiên.
Trong khi đó, đậu tương Brazil chiếm hơn 70% tổng lượng nhập khẩu của Trung Quốc trong năm ngoái, còn thị phần của Mỹ chỉ còn 21%, theo số liệu của Ngân hàng Thế giới.
Bộ Nông nghiệp Brazil cho biết, từ tháng 1 đến tháng 8/2025, nước này đã xuất khẩu 77 triệu tấn đậu tương sang Trung Quốc, chiếm phần lớn sản lượng thu hoạch chính. Trong cùng kỳ, Trung Quốc chỉ nhập 17 triệu tấn từ Mỹ.
Số liệu từ truyền hình quốc gia CCTV cho thấy, số tàu chở ngũ cốc Mỹ cập cảng Trung Quốc giảm 56% trong 9 tháng đầu năm, từ 72 tàu xuống chỉ còn 32, và từ tháng 7 đến nay không còn tàu nào. Trong khi đó, các cảng Trung Quốc đón trung bình hơn 40 tàu/tháng từ Brazil, Argentina và Uruguay, trong đó 90% là đậu tương.
“Trung Quốc tìm đến chúng tôi vì giá cả,” Rodrigues nói. “Khi nước nào bị đánh thuế cao, họ sẽ chuyển sang mua của Brazil.”
Giá đậu tương Mỹ cao hơn do thuế
Hiệp hội Đậu tương Mỹ cho biết, thuế trả đũa của Trung Quốc đã khiến tổng mức thuế đánh vào đậu tương Mỹ tăng lên 34% trong năm 2025, khiến giá bán của Mỹ cao hơn đáng kể so với Brazil.
Theo Bộ Nông nghiệp Brazil, sản lượng đậu tương vụ tới dự kiến tăng 3,6%, đạt gần 178 triệu tấn, nhưng con số này có thể được điều chỉnh tăng thêm do nhu cầu mạnh mẽ từ Trung Quốc.
Chuyên gia cảnh báo xu hướng ngắn hạn
Ông Lívio Ribeiro, chuyên gia tại Viện Getulio Vargas (Rio de Janeiro), nhận định Trung Quốc đang tận dụng tình hình để gây sức ép lên Mỹ, và việc tăng mua từ Brazil chỉ mang tính tạm thời.
Các silo chứa đậu tương đứng tại nông trại Morada do Sol trong suốt mùa gieo trồng ở Santa Cruz do Rio Pardo, bang Sao Paulo, Brazil, ngày 15 tháng 10 năm 2025. (Ảnh AP/Ettore Chiereguini)
“Trung Quốc đang trả đũa Mỹ bằng cách ưu tiên các nhà cung cấp thay thế như Brazil và Argentina,” Ribeiro nói, đồng thời cho rằng Brazil có lợi thế hơn vì Tổng thống Luiz Inácio Lula da Silva “không có lập trường đối đầu với ông Trump như Tổng thống Argentina Javier Milei.”
Nông dân Mỹ chịu thiệt
Trong khi đó, nông dân Mỹ đang chịu ảnh hưởng nặng nề. Ông Kevin Cox ở bang Indiana cho biết họ phải tìm cách bán đậu tương sang các thị trường khác như Hàn Quốc và Philippines, đồng thời đẩy mạnh sử dụng nội địa thông qua sản xuất nhiên liệu sinh học (biodiesel).
Nông dân Kevin Cox đứng trong cánh đồng ngô tại trang trại của mình ở bang Indiana, thứ Năm, ngày 16 tháng 10 năm 2025. (Ảnh AP/Obed Lamy)
“Trung Quốc cho thấy họ không ngại mua từ nơi khác,” ông nói.
Tuy nhiên, nông dân Glen Groth ở Minnesota cho rằng việc mất thị trường Trung Quốc không phải thảm họa, vì “chính trị và thời tiết luôn thay đổi, nông dân phải thích nghi.”
Quan hệ chính trị và cơ hội cho Brazil
Tổng thống Lula da Silva duy trì quan hệ thân thiết với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, đồng thời thúc đẩy Bắc Kinh mua nhiều hàng hóa Brazil hơn.
Dù vậy, ông Rodrigues cho rằng thành công hiện nay là nhờ nỗ lực của nông dân, chứ không phải nhờ chính trị. “Chúng tôi chỉ muốn sản xuất và bán hàng,” anh nói.
Một quan chức Bộ Công nghiệp và Thương mại Brazil cho biết, Trung Quốc có thể sẽ tạm hoãn các hợp đồng mua cho nửa đầu năm 2026 do giá hiện tại đang cao, và đây là cơ hội để Brazil tìm thêm khách hàng châu Á khác.
Trong khi đó, ông Lula khẳng định Brazil và Mỹ đang tiến gần hơn tới một thỏa thuận thương mại mới, sau cuộc gặp với Tổng thống Donald Trump bên lề Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN tại Malaysia.
Tầm nhìn dài hạn
Rodrigues kết luận rằng lợi ích tạm thời của Brazil không nên được xây dựng trên tổn thất của người khác:
“Nông dân Mỹ đang bị thiệt hại, còn chúng tôi thì hưởng lợi. Nhưng cần có sự hài hòa trong thương mại - phát triển bền vững không thể dựa trên mất mát của người khác.”
NPK/ Vinagri News (AP News)
No comments:
Post a Comment