VINAGRI News - Chính quyền tỉnh Sindh đang chuẩn bị cho mùa ép mía 2025 - 2026, song vẫn chưa rõ liệu họ có ấn định giá thu mua tối thiểu cho cây mía hay không - một động thái vốn bị tạm ngưng theo yêu cầu của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) về tự do hóa thị trường nông sản. Nhiều chuyên gia và hiệp hội nông dân cảnh báo rằng việc này vi phạm luật quốc gia và gây thiệt hại nghiêm trọng cho người trồng mía.
Tóm lược:
> Chính quyền Sindh có thể không ấn định giá tối thiểu mía trong niên vụ 2025 - 2026 theo yêu cầu của IMF.
> Luật “Sugar Factories Control Act 1950 (sửa đổi năm 2009)” quy định rõ quyền của chính quyền trong việc định giá và trả thưởng chất lượng cho người trồng mía.
> Các nhà máy đường bị cáo buộc thao túng giá, ép giá nông dân.
> Giới chuyên gia cảnh báo việc bỏ khung giá mà không kiểm soát thị trường sẽ khiến nông dân chịu thiệt.
> Nợ chất lượng từ các nhà máy đường lên tới 44 tỷ rupee, vẫn chưa được thanh toán.
Sở Nông nghiệp tỉnh Sindh dự kiến sẽ triệu tập cuộc họp Hội đồng Kiểm soát Mía đường trong tuần này để chuẩn bị cho mùa ép mía 2025 - 2026, vốn chính thức bắt đầu vào tháng 10. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ cuộc họp - do Bộ trưởng Nông nghiệp tỉnh chủ trì - có quyết định ấn định giá thu mua tối thiểu cho cây mía hay chỉ thông báo ngày bắt đầu ép mía cho mùa vụ năm nay.
Điều đáng chú ý là trong năm tài khóa 2024 - 2025, chính quyền Sindh đã không công bố giá tối thiểu cho cây mía, nhằm tuân thủ điều kiện của IMF yêu cầu chính phủ không can thiệp vào việc hình thành giá nông sản.
Trong mùa vụ trước (FY2023 - 2024), giá thu mua mía tối thiểu được chính quyền ấn định ở mức 425 rupee cho mỗi 40 kg, theo quy định của Luật Kiểm soát Nhà máy Đường 1950 (sửa đổi Sindh 2009). Luật này cho phép chính quyền tỉnh:
Ấn định ngày bắt đầu ép mía theo Điều 8;
Xác định giá thu mua tối thiểu theo Điều 16(1);
Và yêu cầu nhà máy trả thêm tiền thưởng chất lượng (quality premium) cho người trồng - tương đương 50 paisa cho mỗi 40 kg cho mỗi 0,1% hàm lượng đường vượt mức 8,7%.
Tuy nhiên, trong nỗ lực đáp ứng các điều kiện của IMF, chính phủ đã ngừng can thiệp vào giá nông sản, bao gồm mía và lúa mì. Việc này khiến nông dân thiệt hại nặng, vì các nhà máy có thể tự do quyết định giá thu mua, đôi khi thấp hơn giá thị trường.
Năm 2024, Thư ký Nông nghiệp Sindh từng xác nhận rằng giá mía sẽ không được ấn định do ràng buộc trong chương trình của IMF. Cùng lúc đó, chính phủ liên bang và các tỉnh cũng không công bố giá hỗ trợ lúa mì, dẫn tới việc ngừng thu mua lúa mì, đặc biệt tại Punjab - nơi chính quyền còn cấm vận chuyển lúa mì liên tỉnh.
Theo giáo sư Iqrar Ahmed Khan, cựu hiệu trưởng Đại học Nông nghiệp Faisalabad, việc “tự do hóa thị trường” theo yêu cầu của IMF chỉ hợp lý khi đồng thời có cơ chế bảo vệ lợi ích nông dân, tránh bị các nhóm nhà máy đường thao túng giá. Ông cho rằng chính quyền tỉnh Sindh có thể đang xem xét lại chính sách này sau khủng hoảng lúa mì gần đây.
Nhiều nông dân tại Sindh đồng tình rằng tình trạng độc quyền nhóm vẫn phổ biến. Các tập đoàn sở hữu nhà máy đường có liên hệ với giới chức địa phương được cho là áp đặt giá bất lợi cho nông dân, chỉ tăng giá thu mua khi khan hiếm nguyên liệu. Khi đó, các nhà máy phải tranh mua mía để đảm bảo công suất ép, tạo ra lợi thế tạm thời cho người trồng.
Chủ tịch Hội đồng Nông dân Sindh (SAB), ông Mahmood Nawaz Shah, trong thư gửi Thư ký Nông nghiệp tỉnh ngày 9/10, đã yêu cầu sớm công bố giá thu mua và ngày ép mía theo đúng quy định pháp luật, nhằm tránh thiệt hại cho nông dân.
Phó Chủ tịch Phòng Nông nghiệp Sindh, ông Nabi Bux Sathio, cũng đặt câu hỏi liệu chính quyền có quyền bỏ qua quy định của Luật 1950 trong khi vẫn chưa có văn bản bãi bỏ nào. Ông khẳng định: “Chúng ta có luật điều chỉnh ngành mía, vì vậy chính quyền phải tuân thủ, bất kể các điều kiện từ IMF.”
Theo số liệu mùa vụ 2024 - 2025, 16,4 triệu tấn mía đã được ép, sản xuất 1,6 triệu tấn đường, với hàm lượng đường trung bình 9,48%, thấp hơn mức 10,37% của mùa vụ 2023 - 2024. Tuy nhiên, các nhà máy đường hiện còn nợ người trồng mía khoảng 44 tỷ rupee tiền thưởng chất lượng, theo báo cáo của Ủy viên Mía tỉnh Sindh (dựa trên phán quyết của Tòa án Tối cao Sindh ngày 19/12/2019).
NPK/ Vinagri News (DAWN)
No comments:
Post a Comment