VINAGRI News - Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố đang xem xét chấm dứt một số quan hệ thương mại với Trung Quốc, bao gồm cả dầu ăn. Tuy nhiên, các chuyên gia nhận định động thái này sẽ không gây tác động đáng kể, bởi xuất khẩu dầu ăn từ Trung Quốc sang Mỹ đã sụt giảm mạnh trong năm qua.
Tóm lược:
> Ông Trump cho rằng việc Trung Quốc ngừng mua đậu tương Mỹ là “hành động thù địch về kinh tế”.
> Mỹ từng là thị trường xuất khẩu dầu ăn đã qua sử dụng (UCO) lớn nhất của Trung Quốc, đạt 1,27 triệu tấn (1,1 tỷ USD) năm 2024.
> Sau khi Trung Quốc cắt giảm hoàn thuế và Mỹ áp thuế mới, nhập khẩu UCO từ Trung Quốc giảm 65% trong 8 tháng đầu năm 2025.
> Các nhà giao dịch cho biết tác động từ tuyên bố của ông Trump là “rất nhỏ”, vì các nhà xuất khẩu Trung Quốc nay tập trung vào thị trường châu Âu.
> Các nhà phân tích nhận định tuyên bố này mang tính chính trị hơn là biện pháp thương mại thực tế.
Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết ông đang xem xét chấm dứt một số quan hệ thương mại với Trung Quốc, trong đó đặc biệt nhắm đến dầu ăn, nhưng giới phân tích cho rằng động thái này sẽ không gây ảnh hưởng đáng kể vì kim ngạch xuất khẩu dầu ăn từ Trung Quốc sang Mỹ đã lao dốc trong năm qua.
“Việc Trung Quốc cố tình ngừng mua đậu tương của chúng ta và gây khó khăn cho nông dân Mỹ là một hành động thù địch về kinh tế. Chúng tôi đang cân nhắc chấm dứt hoạt động kinh doanh với Trung Quốc liên quan đến dầu ăn và các lĩnh vực thương mại khác như một hình thức trả đũa,” ông Trump viết trên mạng xã hội hôm thứ Ba.
Ông nhấn mạnh: “Mỹ hoàn toàn có thể tự sản xuất dầu ăn, chúng ta không cần phải mua từ Trung Quốc.”
Theo số liệu, năm 2024, Mỹ là thị trường xuất khẩu dầu ăn đã qua sử dụng (UCO - used cooking oil) lớn nhất của Trung Quốc, nhập khẩu kỷ lục 1,27 triệu tấn, tương đương 1,1 tỷ USD. Tuy nhiên, kể từ khi Trung Quốc cắt giảm hoàn thuế vào cuối năm ngoái và Mỹ áp thêm thuế đối với hàng hóa Trung Quốc trong năm nay, lượng nhập khẩu UCO từ Trung Quốc đã giảm tới 65% trong giai đoạn tháng 1 - 8/2025, chỉ còn 290.690 tấn, tương đương 286,7 triệu USD.
Do đó, các nhà giao dịch UCO tại Trung Quốc cho rằng tuyên bố của ông Trump “hầu như không có tác động” đến thị trường. Một người cho biết: “Các nhà sản xuất nội địa hiện chủ yếu nhận đơn hàng từ châu Âu và gần như không còn xem Mỹ là thị trường mục tiêu.”
Thị trường dầu ăn Mỹ - Trung: Lịch sử ngắn, tác động nhỏ
Mỹ mới chỉ trở thành thị trường xuất khẩu đáng kể của Trung Quốc đối với dầu ăn đã qua sử dụng kể từ năm 2022, khi nhu cầu sản xuất diesel sinh học tăng mạnh nhờ các chính sách khuyến khích năng lượng tái tạo ở cấp bang và liên bang.
Trong khi đó, các đối tác truyền thống như Hà Lan, Singapore, Tây Ban Nha và Malaysia đã liên tục nhập khẩu hàng trăm triệu USD dầu ăn tái chế của Trung Quốc trong suốt thập kỷ qua. Năm nay, xuất khẩu UCO của Trung Quốc sang Singapore tăng 15% lên 537 triệu USD, còn sang Hà Lan tăng tới 131,5% nhờ hoạt động tại cảng Rotterdam.
Phản ứng của giới phân tích: Không phải hành động leo thang
Các chuyên gia đánh giá tuyên bố của ông Trump không mang tính leo thang, nhất là sau loạt động thái áp thuế mới và kiểm soát xuất khẩu trong thời gian gần đây. So với quy mô thương mại đậu tương, lĩnh vực dầu ăn đã qua sử dụng chỉ chiếm tỷ trọng rất nhỏ - năm ngoái Trung Quốc đã nhập 22,13 triệu tấn đậu tương Mỹ trị giá 12 tỷ USD.
Tuy nhiên, giới quan sát cho rằng việc nhắm vào thương mại dầu ăn là cách để ông Trump thể hiện lập trường “cứng rắn với Trung Quốc”, qua đó củng cố sự ủng hộ từ ngành nông nghiệp Mỹ.
“Dầu ăn đã qua sử dụng là một ngành ngách nhỏ, nhưng hành động này cho thấy chính quyền Trump vẫn muốn thể hiện rằng họ đang bảo vệ người nông dân Mỹ, trong bối cảnh Trung Quốc chuyển hướng nhập khẩu sang các nguồn cung khác,” ông Chim Lee, chuyên gia cao cấp tại Economist Intelligence Unit, nhận định.
Trung Quốc hiện là nước nhập khẩu đậu tương lớn nhất thế giới, song trong những tháng gần đây đã giảm mạnh mua hàng từ Mỹ để ưu tiên nguồn cung từ Brazil và Argentina. Ông Trump coi động thái này là một chiến thuật đàm phán và cho biết hy vọng sẽ thảo luận về vấn đề đậu tương trong cuộc gặp sắp tới với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, đồng thời không loại trừ khả năng ngừng nhập khẩu một phần hàng hóa từ Trung Quốc.
Cựu quan chức thương mại Mỹ Brad Setser, hiện làm việc tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại (CFR), viết trên mạng X: “Từ mức thuế 100% đối với toàn bộ thương mại với Trung Quốc cho đến các lệnh trừng phạt riêng đối với dầu ăn? Rõ ràng đây không phải là hành động leo thang.”
NPK/ Vinagri News - biên tập theo nguồn: Reuters, Economist Intelligence Unit, CFR
No comments:
Post a Comment