VINAGRI News - Việc Trung Quốc đẩy mạnh hợp tác nông nghiệp và đầu tư hạ tầng với Brazil cho thấy mối quan hệ giữa hai nước đang vượt xa phạm vi thương mại đậu tương. Dù Bắc Kinh sắp nối lại mua đậu tương Mỹ theo thỏa thuận thương mại, nhưng Brazil vẫn là “mảnh ghép chiến lược” trong kế hoạch dài hạn của Trung Quốc nhằm bảo đảm an ninh lương thực và mở rộng ảnh hưởng kinh tế tại Mỹ Latinh.
Một xe đậu tương được đổ vào phễu tiếp liệu của băng chuyền trong mùa thu hoạch tại cơ sở lưu trữ ngũ cốc Deerfield AG Services ở Massillon, Ohio, Mỹ, ngày 7 tháng 10 năm 2021. (Ảnh: Reuters/Dane Rhys)
Tóm lược:
> Trung Quốc chuẩn bị nối lại việc mua đậu tương Mỹ trong thỏa thuận thương mại mới, song vẫn duy trì chiến lược hợp tác sâu với Brazil.
> Bắc Kinh đã biến Brazil thành “căn cứ chiến lược” trong chuỗi cung ứng đậu tương toàn cầu, với đầu tư hơn 2,3 tỷ USD và hỗ trợ hạ tầng nông nghiệp.
> Các dự án lớn như tuyến đường sắt xuyên lục địa và thanh toán bằng nhân dân tệ giúp tăng vai trò kinh tế của Trung Quốc tại Nam Mỹ.
> Ngoài nông nghiệp, các tập đoàn Trung Quốc như BYD và Meituan tiếp tục mở rộng đầu tư tại Brazil.
> Dù thỏa thuận Mỹ - Trung sắp được ký kết, Trung Quốc vẫn đảm bảo nguồn cung ổn định từ Brazil - đối tác chiến lược lâu dài.
Đậu tương - mặt hàng nông sản chiến lược - đã trở thành “con bài tẩy” không phải của Donald Trump, mà là của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Khi ông Tập chuẩn bị gặp người đồng cấp Mỹ vào thứ Năm tới tại Hàn Quốc, giới quan sát dự đoán Bắc Kinh sẽ tái khởi động hoạt động mua đậu tương từ Mỹ trong khuôn khổ một thỏa thuận thương mại mới. Việc biến một mặt hàng nhập khẩu thiết yếu thành công cụ đàm phán đã thể hiện rõ năng lực hoạch định chiến lược của Trung Quốc.
Theo Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent, Bắc Kinh dự kiến sẽ nối lại “các đơn hàng lớn” đậu tương Mỹ kéo dài trong nhiều năm. Trung Quốc đã ngừng mua hàng của Mỹ kể từ khi Tổng thống Brazil Luiz Inácio Lula da Silva thăm Bắc Kinh hồi tháng 5. Đáp lại, ông Trump chỉ trích đây là “hành động thù địch về kinh tế” và đe dọa ngừng nhập khẩu dầu ăn đã qua sử dụng từ Trung Quốc.
Tuy nhiên, đây không phải là một “cuộc trả đũa cân xứng”. Năm 2024, Mỹ chỉ nhập 1,1 tỷ USD dầu ăn đã qua sử dụng từ Trung Quốc, trong khi Bắc Kinh chi tới 12,6 tỷ USD để mua đậu tương của Mỹ. Khi nông dân Mỹ chật vật tìm đầu ra thay thế, Trung Quốc đã dài hạn đầu tư biến Brazil thành cường quốc đậu tương mới của thế giới.
Brazil đã vượt qua Mỹ để trở thành nhà cung cấp đậu tương lớn nhất cho Trung Quốc
Bắc Kinh hỗ trợ theo dõi nạn phá rừng bằng vệ tinh, trong khi xuất khẩu phân bón sang Brazil tăng gần gấp ba lần so với năm 2018, đạt 18 tỷ USD trong năm 2023. Tập đoàn nông nghiệp nhà nước COFCO của Trung Quốc cũng đã đầu tư hơn 2,3 tỷ USD vào Brazil kể từ khi gia nhập thị trường năm 2014, bao gồm cả cảng Santos có khả năng xử lý 14 triệu tấn ngũ cốc/năm.
Nếu Bắc Kinh được phép xây dựng tuyến đường sắt xuyên lục địa nối các cảng Đại Tây Dương của Brazil với bờ Thái Bình Dương của Peru, hàng hóa Nam Mỹ sẽ có lợi thế lớn, thậm chí có thể giảm phụ thuộc vào Kênh đào Panama. Bên cạnh đó, Brazil còn nằm trong nhóm các quốc gia tích cực hợp tác với Ngân hàng Trung ương Trung Quốc trong việc thanh toán hàng hóa bằng đồng nhân dân tệ (CNY).
Ảnh hưởng của Trung Quốc tại Brazil không chỉ giới hạn ở nông nghiệp. Tổng thống Lula mới đây đã khánh thành nhà máy sản xuất ô tô điện của BYD (Trung Quốc) tại bang Bahia, dự kiến tạo việc làm cho 20.000 lao động - trên khu đất từng thuộc sở hữu của hãng xe Ford (Mỹ). Trong khi đó, Meituan, “gã khổng lồ giao đồ ăn” của Trung Quốc, cũng sẽ ra mắt dịch vụ tại Brazil trong những tuần tới sau khi cam kết đầu tư 1 tỷ USD.
Dù việc phụ thuộc quá nhiều vào Brazil có thể tiềm ẩn rủi ro, nhưng trong ngắn hạn, Trung Quốc vẫn bảo đảm được nguồn cung đậu tương ổn định, bất kể thỏa thuận thương mại mới với Mỹ kéo dài bao lâu.
Thông tin liên quan:
Ngày 26/10, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent cho biết ông kỳ vọng Trung Quốc sẽ nối lại các đơn hàng lớn đậu tương Mỹ, đồng thời khẳng định “nông dân Mỹ sẽ cảm thấy rất hài lòng” khi Tổng thống Donald Trump và Chủ tịch Tập Cận Bình công bố thỏa thuận vào ngày 30/10.
Trước đó, ngày 14/10, ông Trump cáo buộc Trung Quốc “cố tình không mua” đậu tương Mỹ trong năm 2025 và coi đây là “hành động thù địch về kinh tế”.
Theo Ngân hàng Thế giới, kim ngạch thương mại dầu ăn đã qua sử dụng giữa hai nước đạt 1,1 tỷ USD năm 2024, trong khi xuất khẩu đậu tương Mỹ sang Trung Quốc đạt 12,6 tỷ USD.
"Chiến lược “đa nguồn cung” của Trung Quốc làm thay đổi cấu trúc thương mại đậu tương toàn cầu: trong ngắn hạn tạo cơ hội địa phương (Brazil) và bất ổn (Mỹ), trong trung - dài hạn thúc đẩy tái cấu trúc sản xuất, đầu tư hạ tầng và thay đổi dòng thương mại. Điểm mấu chốt là “thời gian” và “năng lực thích ứng”: bên nào phản ứng nhanh, quản lý rủi ro tốt và đầu tư hợp lý vào chuỗi giá trị sẽ chuyển được cú sốc thành lợi thế". Vinagri News
NPK/ Vinagri News (Reuters)
No comments:
Post a Comment