VINAGRI News - Nông dân trồng đậu tương Mỹ đang đối mặt với một năm đầy khó khăn khi Trung Quốc tạm ngừng nhập khẩu, chi phí sản xuất tăng mạnh, và hạn hán kéo dài khiến lợi nhuận gần như bằng không. Dù nhu cầu trong nước tăng nhờ mở rộng công suất ép dầu, thị trường xuất khẩu sụt giảm vẫn khiến nông dân thua lỗ nặng.
Tóm lược:
> Trung Quốc - khách hàng mua khoảng 50% lượng đậu tương xuất khẩu của Mỹ năm 2024 - ngừng hoàn toàn mua hàng trong năm 2025.
> Nông dân chịu tác động kép từ giá thấp, hạn hán, chi phí phân bón và nhiên liệu tăng gần 50% so với vài năm trước.
> Tổng thu nhập từ đậu tương của nông dân Mỹ dự báo giảm 7% trong năm 2025, tương đương khoảng 3,4 tỷ USD.
> Tổng thống Trump tuyên bố có thể dùng nguồn thu từ thuế quan để hỗ trợ nông dân, nhưng chưa công bố chi tiết.
> Brazil đã vượt Mỹ trở thành nhà xuất khẩu đậu tương lớn nhất thế giới.
> Dù công suất ép dầu trong nước tăng, xuất khẩu sụt giảm vẫn khiến nông dân phải cắt giảm chi tiêu, hoãn mua thiết bị và dự trữ hàng chờ giá tốt hơn.
Nông dân trồng đậu tương trên khắp vùng Trung Tây nước Mỹ đang chuẩn bị cho một vụ mùa ảm đạm, khi căng thẳng thương mại với Trung Quốc khiến thị trường xuất khẩu lớn nhất bị tê liệt, trong khi chi phí sản xuất không ngừng leo thang khiến lợi nhuận rơi xuống dưới mức hòa vốn.
Chris Otten, nông dân trồng đậu tương thế hệ thứ tư tại bang Illinois, cho biết hạn hán và giá giảm đã biến mùa thu hoạch năm nay thành một gánh nặng tài chính.
“Chúng tôi không thể thu hoạch mà có lời được. Mọi thứ đều khiến chúng tôi lỗ,” Otten nói.
Gia đình anh đang chuyển hướng sang trồng cỏ linh lăng (alfalfa) và lúa mì để bù đắp phần nào thua lỗ, nhưng việc thay đổi cây trồng cũng làm tăng chi phí do phải xét nghiệm lại đất và điều chỉnh lượng phân bón.
Theo số liệu của Cục Điều tra Dân số Hoa Kỳ và Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA), Trung Quốc thường chiếm khoảng một nửa lượng đậu tương xuất khẩu của Mỹ, tương đương 12,6 tỷ USD trong tổng số 25,8 tỷ USD xuất khẩu năm 2024. Các thị trường lớn khác gồm Liên minh châu Âu (2,45 tỷ USD), Mexico (2,3 tỷ USD), Indonesia (1,24 tỷ USD), Đức (1,05 tỷ USD) và Ai Cập (1,01 tỷ USD).
Trung Quốc đã mua gần một nửa tổng lượng đậu tương xuất khẩu của Hoa Kỳ trong năm 2024, theo dữ liệu từ Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ và Cục Điều tra Dân số Hoa Kỳ. (Fox News / USDA / U.S. Census Bureau / Fox News)
Tuy nhiên, theo Nhà Trắng, Trung Quốc chưa mua một giạ đậu tương nào của Mỹ trong năm nay - một sự đảo ngược đột ngột mà các nhà sản xuất cho biết đang gây chấn động khắp vùng Trung Tây.
Adam Otten đang điều khiển máy gặt đập liên hợp của gia đình băng qua một cánh đồng đậu tương ở St. Libory, Illinois, trong khuôn khổ hoạt động nông trại bốn thế hệ của họ. (Olivianna Calmes / Fox News)
Otten nhấn mạnh rằng tác động không chỉ nằm ở giá nông sản: “Chiến tranh thương mại ảnh hưởng cả hai chiều. Không chỉ là vấn đề bán đậu tương, mà còn là chi phí phân bón, hóa chất - hầu hết đều nhập khẩu, và giờ giá của chúng cao hơn rất nhiều.”
Chi phí sản xuất đã tăng gần 50% trong vài năm qua, khiến ngay cả mức năng suất trung bình cũng không đủ để trang trải các khoản chi như giống, phân bón và nhiên liệu.
Phát biểu tại Nhà Trắng hôm 25/9, Tổng thống Donald Trump cho biết chính quyền sẽ sử dụng một phần doanh thu từ thuế quan để hỗ trợ nông dân bị ảnh hưởng bởi căng thẳng thương mại.
“Chúng tôi sẽ lấy một phần tiền thu được từ thuế và chuyển cho nông dân - những người sẽ chịu thiệt hại trong ngắn hạn, cho đến khi thuế phát huy tác dụng,” ông nói.
Tuy nhiên, Nhà Trắng chưa công bố thời điểm hoặc quy mô gói hỗ trợ, chỉ xác nhận đang xem xét các phương án viện trợ.
Trong khi đó, Brazil đã vượt Mỹ trở thành nhà xuất khẩu đậu tương hàng đầu thế giới, nhờ sản lượng tăng ổn định nhiều năm liền và hạ tầng logistics được cải thiện.
Một máy gặt đập liên hợp đang di chuyển qua cánh đồng đậu tương ở miền nam Illinois, khi thời tiết khô hạn và căng thẳng thương mại đè nặng lên lợi nhuận của nông dân vùng Trung Tây. (Olivianna Calmes / Fox News)
Tại Mỹ, nhu cầu trong nước đối với đậu tương có tăng lên khi nhiều nhà máy ép dầu mới đi vào hoạt động để sản xuất dầu ăn và thức ăn chăn nuôi. Dù điều này giúp giảm bớt phần nào áp lực, nhưng không đủ để bù đắp lượng xuất khẩu sụt giảm mạnh. Theo USDA, công suất ép đậu tương đã tăng liên tục từ năm 2021, song nông dân Mỹ vẫn phụ thuộc nặng nề vào thị trường nước ngoài để giữ giá ổn định.
USDA dự báo doanh thu tiền mặt từ đậu tương - một chỉ số quan trọng phản ánh thu nhập của nông dân - sẽ giảm khoảng 7% trong năm 2025, tương đương mất khoảng 3,4 tỷ USD, do giá bán thấp và sản lượng thu hoạch giảm.
Nông dân Mỹ cho biết họ đang thắt chặt chi tiêu, hoãn mua sắm thiết bị, và tăng trữ hạt chờ giá phục hồi.
Các nông dân trên khắp Illinois đang lưu trữ nhiều đậu tương hơn trong mùa này, chờ đợi giá phục hồi khi hoạt động xuất khẩu vẫn còn thấp. (Olivianna Calmes / Fox News)
Otten cũng làm điều tương tự, nhưng vẫn giữ tinh thần lạc quan: “Chúng tôi đang đặt cược vào việc giá sẽ tăng. Không thể bán lỗ được. Trước đây chúng tôi cũng từng trải qua thời kỳ khó khăn - rồi mọi thứ lại hồi phục. Lần này cũng sẽ vậy.”
NPK/ Vinagri News (Fox Business)





No comments:
Post a Comment