VINAGRI News - Các tập đoàn cà phê lớn toàn cầu đang đối mặt với tăng trưởng chậm lại do giá cà phê tăng, thuế quan của Mỹ và nhu cầu suy yếu tại phương Tây. Để tìm động lực mới, họ chuyển hướng sang Trung Quốc và thị trường mới nổi, song triển vọng vẫn đầy thách thức.
Những hạt cà phê rang được trưng bày tại một sự kiện của Nestlé Nespresso ở Paris, Pháp, ngày 22 tháng 3 năm 2019. (Ảnh REUTERS/Benoit Tessier)
Tóm lược:
> Giá cà phê tăng, thuế quan và nhu cầu yếu khiến tăng trưởng ngành cà phê toàn cầu chững lại.
> Các tập đoàn lớn như Starbucks, Nestlé, Coca-Cola, JAB đối mặt doanh số thấp và hiệu quả đầu tư kém.
> Thị trường phương Tây đã bão hòa, biên lợi nhuận bị siết chặt.
> Chiến lược mở rộng sang Trung Quốc, Nam Mỹ gặp nhiều rào cản: cạnh tranh mạnh, thu nhập thấp, chi phí marketing lớn.
> Tương lai ngành cà phê có thể tăng trưởng chậm hơn đáng kể so với giai đoạn bùng nổ trước đại dịch.
Nhiều tập đoàn cà phê hàng đầu thế giới đang chứng kiến đà tăng trưởng chậm lại rõ rệt. Những yếu tố như sản lượng thu hoạch giảm, thuế quan của Mỹ và giá bán tăng cao đã khiến nhu cầu tiêu dùng tại phương Tây suy yếu, kéo theo doanh số giảm và định giá thị trường 400 tỷ USD này trở nên kém hấp dẫn. Trong bối cảnh đó, việc chuyển hướng sang Trung Quốc và các thị trường đang phát triển được định vị là chiến lược tăng trưởng tiếp theo, dù triển vọng không hề dễ dàng.
Ngành cà phê bước vào giai đoạn bùng nổ từ cuối thập niên 1990, đạt đỉnh trong những năm trước đại dịch. Starbucks dẫn đầu làn sóng mở rộng, tiếp đến là sự xuất hiện dày đặc của các chuỗi cà phê đặc sản. Những tập đoàn tiêu dùng như Nestlé cũng gia tăng đầu tư mạnh mẽ: năm 2018, Nestlé chi 7 tỷ USD để phân phối các sản phẩm mang thương hiệu Starbucks bên ngoài hệ thống cửa hàng của hãng. Cùng năm đó, quỹ JAB thâu tóm chuỗi Pret A Manger với định giá 2 tỷ USD, còn Coca-Cola chi 5 tỷ USD mua lại Costa với tham vọng biến thương hiệu này thành nền tảng cà phê toàn cầu.
Tuy nhiên, phần thưởng từ “cơn phê” này đã không đến như kỳ vọng. Giá nguyên liệu thô tăng mạnh khiến giá thành cappuccino hay latte tăng theo, làm giảm sức mua giữa bối cảnh người tiêu dùng phương Tây chịu áp lực lạm phát. Tại Mỹ, giá một pound cà phê rang xay đạt mức kỷ lục 9 USD, gấp đôi so với năm 2021; riêng năm qua tăng tới 9%, vượt xa mức lạm phát chung.
Xu hướng này còn có nguy cơ kéo dài khi sản lượng tương lai bị đe dọa bởi thời tiết cực đoan như hạn hán, lũ lụt và sương giá tại Brazil, Indonesia, Việt Nam. Chi phí nhân công tăng cũng làm bào mòn biên lợi nhuận. ING ước tính chi phí lao động, nguyên liệu, thuê mặt bằng và thuế chiếm tới 90% giá một ly cà phê. Trong khi đó, thuế quan của Mỹ - gồm mức 40% với cà phê Brazil và thuế hai chữ số với Thụy Sĩ, nơi sản xuất viên nén Nespresso - tiếp tục gây áp lực.
Các chi phí cấu thành một tách cà phê
Sự điều chỉnh trong ngành đang trở nên rõ nét. Starbucks liên tiếp đưa ra cảnh báo lợi nhuận và đang thực hiện một kế hoạch tái cấu trúc tốn kém, bao gồm đóng cửa 1% số cửa hàng. Thương vụ Keurig Dr Pepper đề nghị mua lại JDE Peets với giá 18 tỷ USD cho thấy thị trường đang bước vào giai đoạn tái cơ cấu, giúp tách mảng đồ uống có biên lợi nhuận cao khỏi mảng cà phê tăng trưởng chậm. Pret A Manger ghi nhận khoản giảm giá trị tài sản lớn, trong khi Coca-Cola cũng xem xét bán Costa vì tỷ suất đầu tư không đạt kỳ vọng.
Nestlé có vị thế tốt hơn nhờ tập trung vào sản phẩm tiêu dùng tại nhà với hàm lượng cà phê thấp hơn, nhưng bài toán then chốt vẫn là: làm sao để tăng trưởng trong thị trường đã bão hòa? Riêng tại Mỹ, Starbucks và Dunkin’ Donuts đã vận hành gần 30.000 cửa hàng. Tại Anh, người dân uống 98 triệu ly cà phê mỗi ngày và gần 20% vào quán cà phê hằng ngày - hai con số cho thấy dư địa tăng trưởng gần như không còn.
Cổ phiếu các công ty cà phê đang hoạt động kém hơn thị trường chung
Trước những bế tắc này, các tập đoàn lớn hướng sang Trung Quốc và Nam Mỹ để mở rộng sức tiêu thụ. CEO mới của Nestlé, Philipp Navratil, khẳng định sẽ tung ra nhiều sản phẩm mới tại các thị trường này. Starbucks cũng công bố kế hoạch mở thêm 145 cửa hàng tại Mỹ Latin và Caribe, dù đã bán quyền kiểm soát hệ thống tại Trung Quốc.
Dẫu vậy, mở rộng tại các thị trường mới nổi cũng không dễ dàng. Dân số trẻ mang lại tiềm năng, nhưng thu nhập bình quân vẫn thấp, đồng nghĩa biên lợi nhuận mỏng. Chi phí marketing để tạo thói quen tiêu dùng mới cũng rất lớn. Trường hợp của Starbucks tại Trung Quốc là ví dụ: hãng mở rộng nhanh chóng nhưng bị cạnh tranh dữ dội bởi các chuỗi địa phương giá rẻ, dẫn đến tăng trưởng kém bền vững.
Trong bối cảnh thị trường phương Tây bão hòa và chi phí ngày càng tăng, ngành cà phê toàn cầu có thể phải chấp nhận một thực tế: “ly cà phê tiếp theo” của các tập đoàn lớn sẽ nhỏ hơn và nhạt hơn so với quá khứ.
NPK/ Vinagri News (Reuters)
No comments:
Post a Comment