VINAGRI News - Philippines sẽ kéo dài lệnh cấm nhập khẩu gạo đến tháng 4/2026 nhằm bảo vệ nông dân trong nước, ngoại trừ khoảng một tháng trong tháng 1 khi quốc gia này cần nhập tối thiểu 300.000 tấn để đảm bảo nguồn cung. Động thái này có thể tiếp tục tạo áp lực giảm giá trên thị trường gạo toàn cầu vốn đang dư cung.
Tóm lược:
> Philippines gia hạn lệnh cấm nhập khẩu gạo đến tháng 4/2026, thay vì 60 ngày như dự kiến.
> Chỉ cho phép nhập 300.000 tấn trong tháng 1/2026 để bổ sung nguồn cung.
> Mục tiêu: Bảo vệ nông dân nội địa trong mùa thu hoạch cao điểm.
> Tác động toàn cầu: Góp phần duy trì giá gạo ở mức thấp giữa bối cảnh nguồn cung tăng.
> Đối với Việt Nam: Ngắn hạn chịu sức ép xuất khẩu, dài hạn vẫn giữ vị thế cung ứng chủ lực khi lệnh cấm kết thúc.
Philippines - quốc gia nhập khẩu gạo lớn nhất thế giới - dự kiến kéo dài lệnh cấm nhập khẩu gạo đến tháng 4/2026, trong nỗ lực hỗ trợ nông dân nội địa trong mùa thu hoạch cao điểm.
Theo Bộ trưởng Nông nghiệp Francisco Tiu Laurel Jr., phát biểu tại phiên điều trần ở Hạ viện hôm thứ Hai, quốc gia Đông Nam Á này sẽ chỉ cho phép nhập khẩu trong khoảng một tháng vào tháng 1/2026, khi cần đưa vào ít nhất 300.000 tấn gạo từ nước ngoài để bù đắp nhu cầu.
Lệnh hạn chế nhập khẩu, bắt đầu từ ngày 1/9/2025 và ban đầu chỉ kéo dài 60 ngày, nay được mở rộng đáng kể. Chính phủ Manila cho biết mục tiêu là bảo vệ người trồng lúa trong nước trong bối cảnh mùa thu hoạch đạt đỉnh.
Tuy nhiên, trên bình diện toàn cầu, việc Philippines tạm rút lui lâu hơn khỏi thị trường quốc tế có thể khiến nguồn cung toàn cầu duy trì ở mức cao, đồng thời gia tăng áp lực giảm giá đối với mặt hàng lương thực chủ chốt này.
Ông Nitin Gupta, Phó Giám đốc quốc gia của Olam Agri India Pvt, nhận định:
“Việc Philippines tiếp tục đứng ngoài thị trường sẽ tạo thêm yếu tố giảm giá cho gạo, vốn đã trong xu hướng đi xuống do kỳ vọng mùa vụ tốt tại các quốc gia sản xuất lớn và nhu cầu yếu từ các thị trường nhập khẩu chính.”
Giá gạo chuẩn tại châu Á gần đây đã giảm xuống mức thấp nhất trong 8 năm, được hỗ trợ bởi vụ gieo trồng thuận lợi nhờ gió mùa ở Ấn Độ - nhà xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới. Theo Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hợp Quốc (FAO), sản lượng gạo toàn cầu trong niên vụ 2025 - 2026 dự kiến đạt kỷ lục 556,4 triệu tấn, góp phần tăng lượng tồn kho toàn cầu.
Đây là sự đảo chiều mạnh mẽ so với năm 2024, khi giá gạo tăng lên mức cao nhất trong 15 năm do nhu cầu tăng mạnh và lo ngại thiếu hụt nguồn cung.
Tính đến cuối tháng 9/2025, Philippines đã nhập khẩu tổng cộng 3,5 triệu tấn gạo, vượt khoảng 800.000 tấn so với nhu cầu thực tế, theo Bộ trưởng Tiu Laurel. Trước đó, Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) dự báo Philippines sẽ nhập khẩu 5 triệu tấn gạo trong niên vụ 2025 - 2026, vượt xa các nước nhập khẩu lớn khác như Trung Quốc.
Động thái kéo dài lệnh cấm nhập khẩu của Philippines có thể giúp ổn định giá nội địa và bảo vệ sinh kế nông dân, nhưng đồng thời gia tăng áp lực lên thị trường quốc tế, nơi giá gạo đã liên tục giảm do nguồn cung dồi dào. Trong ngắn hạn, chính sách này sẽ giúp Manila chủ động kiểm soát thị trường, song về dài hạn, khả năng tái gia nhập thị trường nhập khẩu của nước này có thể tác động mạnh đến biến động giá gạo toàn cầu.
Tác động đối với Việt Nam - nhà xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới
Việc Philippines kéo dài lệnh cấm nhập khẩu gạo đến tháng 4/2026 có thể tạo ra tác động ngắn hạn và dài hạn đối với xuất khẩu gạo của Việt Nam - hiện là nguồn cung lớn nhất cho thị trường này.
Trong ngắn hạn, xuất khẩu gạo Việt Nam sang Philippines - vốn chiếm hơn 40% tổng lượng xuất khẩu trong nhiều năm - có thể chững lại, gây sức ép giảm giá xuất khẩu và tăng tồn kho tại các doanh nghiệp. Đặc biệt, trong bối cảnh vụ thu hoạch Đông Xuân sắp tới, nhu cầu tiêu thụ giảm từ thị trường lớn như Philippines có thể khiến doanh nghiệp phải chuyển hướng sang các thị trường khác như Indonesia, châu Phi hoặc Trung Đông.
Tuy nhiên, về trung và dài hạn, tác động có thể không quá tiêu cực. Chính sách này chỉ mang tính tạm thời, nhằm ổn định giá nội địa và hỗ trợ nông dân Philippines trong mùa thu hoạch cao điểm. Dự kiến từ quý II/2026, khi Manila mở cửa trở lại, nhu cầu nhập khẩu gạo bù đắp sẽ tăng mạnh, tạo cơ hội xuất khẩu lớn cho Việt Nam với mức giá cạnh tranh.
Ngoài ra, việc giá gạo quốc tế giảm xuống mức thấp nhất trong 8 năm cũng giúp gạo Việt Nam - vốn nổi tiếng về chất lượng và độ ổn định - trở nên hấp dẫn hơn trên các thị trường cao cấp. Đây là thời điểm thuận lợi để Việt Nam tái cơ cấu thị trường xuất khẩu, mở rộng sang các nước có nhu cầu cao và ít phụ thuộc hơn vào chính sách nhập khẩu.
Tóm lại, Philippines tạm ngừng nhập khẩu sẽ tạo sức ép ngắn hạn lên xuất khẩu gạo của Việt Nam, song về dài hạn, khi nước này trở lại thị trường, Việt Nam vẫn là đối tác ưu tiên hàng đầu nhờ vị thế cạnh tranh vững chắc và năng lực cung ứng ổn định.
NPK/ Vinagri News (Bloomberg)
No comments:
Post a Comment