VINAGRI News - Uganda đang chuyển mình trong ngành cà phê với sáng kiến khai thác giá trị từ hoa cà phê - sản xuất tinh dầu, trà và chiết xuất tự nhiên. Mô hình này không chỉ giúp đa dạng hóa sản phẩm, gia tăng nguồn thu mà còn trao quyền kinh tế cho phụ nữ nông thôn, góp phần tái định hình chuỗi giá trị cà phê quốc gia.
Tóm lược:
> Uganda đẩy mạnh chuyển hướng từ xuất khẩu hạt cà phê thô sang sản phẩm chế biến sâu.
> Sáng kiến “From Beans to Blooms” khai thác hoa cà phê thành tinh dầu, trà và chiết xuất tự nhiên.
> Xuất khẩu cà phê đạt 2,25 tỷ USD, chiếm hơn 20% kim ngạch xuất khẩu quốc gia.
> Dự án hỗ trợ hơn 10.000 hộ nông dân, chủ yếu là phụ nữ và thanh niên.
> Mô hình mới giúp tăng thu nhập, giảm sâu bệnh và thúc đẩy phát triển bền vững cho ngành cà phê Uganda.
Ngành cà phê Uganda đang trải qua giai đoạn chuyển đổi mạnh mẽ, khi các doanh nghiệp và hợp tác xã địa phương hướng đến khai thác sâu chuỗi giá trị - từ hạt cà phê sang hoa cà phê. Những bông hoa trắng tinh khôi, vốn trước đây bị bỏ qua, nay được thu hoạch và chế biến thành tinh dầu, trà và chiết xuất tự nhiên có giá trị cao gấp nhiều lần hạt thô.
Theo số liệu từ Bộ Nông nghiệp Uganda, xuất khẩu cà phê của nước này đạt hơn 2,25 tỷ USD trong năm tài chính 2024/2025, tăng mạnh so với 1,1 tỷ USD của niên vụ trước. Tổng sản lượng đạt 7,8 triệu bao 60 kg, giúp cà phê đóng góp 20,8% tổng kim ngạch xuất khẩu của Uganda, duy trì vị thế nhà sản xuất lớn thứ sáu thế giới và thứ hai châu Phi.
Trong khi nhiều quốc gia vẫn phụ thuộc xuất khẩu hạt thô, Uganda đang viết nên “chương mới của cà phê” - hướng tới chế biến sâu và đa dạng sản phẩm. Tại huyện Kyeggegwa ở miền Tây Uganda, bà Hazra Okem, Giám đốc Kyeggegwa Coffee Uganda Ltd, đang đi đầu trong sáng kiến “From Beans to Blooms” - thu hoạch và chế biến hoa cà phê thành sản phẩm thương mại.
Những lô hoa đầu tiên mang lại cho bà 1,2 triệu shilling Uganda (UGX), tương đương 348 USD, với giá bán 15.000 UGX/kg hoa sấy. Đây được xem là bước ngoặt, chứng minh tiềm năng to lớn từ phần “phế phẩm” từng bị bỏ quên.
Dự án này là kết quả hợp tác giữa nông dân Uganda và nhóm nghiên cứu Đại học Aalborg (Đan Mạch), do Phó giáo sư Helene Balslev Clausen dẫn đầu. Hiện chương trình đã lan tỏa đến hơn 10.000 hộ nông dân, chủ yếu là phụ nữ và thanh niên, với mục tiêu phát triển kỹ thuật thu hái, bảo quản và sấy hoa cà phê bằng năng lượng mặt trời.
Một trong những đổi mới đáng chú ý là kỹ thuật xác định “thời điểm vàng” để hái hoa - chỉ trong 2 đến 3 ngày sau khi hoa hoàn thành giai đoạn nuôi hạt, giúp đảm bảo cả chất lượng hoa lẫn năng suất hạt. Nhờ mô hình đồng thu hoạch, tỷ lệ sâu bệnh, đặc biệt là sâu đục quả, đã giảm từ 40% xuống còn khoảng 10% tại nhiều vùng canh tác.
Không chỉ tạo thêm nguồn thu nhập, dự án còn trao quyền kinh tế cho phụ nữ nông thôn, khi họ lần đầu tiên được trực tiếp tham gia và hưởng lợi trong chuỗi giá trị cà phê.
Với định hướng phát triển “từ hạt đến hoa”, Uganda đang khẳng định chiến lược đa dạng hóa nông sản và phát triển bền vững, từng bước đưa ngành cà phê quốc gia bước vào kỷ nguyên mới - nơi mỗi bông hoa nhỏ cũng có thể góp phần làm thay đổi diện mạo kinh tế nông thôn.
NPK/ Vinagri News (monitor)
No comments:
Post a Comment