VINAGRI News - Ngành lúa gạo Ghana đang lên tiếng cảnh báo về lượng gạo nhập khẩu gia tăng mạnh, gây sức ép lên nông dân trong nước và đe dọa nỗ lực đạt tự chủ lương thực quốc gia. Theo Hiệp hội Nông dân trồng lúa, xay xát và ngô Ghana, hơn 200.000 tấn lúa tươi và gạo xay xát từ vụ trước vẫn chưa được tiêu thụ tại các vùng sản xuất chính.
Tóm lược:
> Hơn 200.000 tấn gạo trong nước chưa bán được do gạo nhập khẩu giá rẻ tràn vào.
> Ghana mới chỉ đáp ứng được khoảng 50% nhu cầu gạo nội địa.
> USDA dự báo nhập khẩu gạo Ghana đạt 925.000 tấn trong niên vụ 2025/2026.
> Chính phủ chỉ đạo NAFCO thu mua gạo tồn kho và vụ mới để ổn định giá.
> Các tổ chức trong ngành kêu gọi siết nhập khẩu và hỗ trợ sản xuất nội địa.
“Nông dân không thể bán hết sản lượng thu hoạch năm ngoái, trong khi vụ mới lại đang bắt đầu mà chưa có đầu ra. Tình hình đang trở nên rất nghiêm trọng,” ông Charles Nyaba, người phát ngôn của Hiệp hội, cho biết trong cuộc phỏng vấn với đài City FM ngày 29/10. Ông cho rằng nguyên nhân chính là lượng gạo nhập khẩu và buôn lậu tràn vào thị trường nội địa không được kiểm soát.
Hiện Ghana sản xuất được khoảng 50% nhu cầu gạo xay xát hằng năm, ước tính vào khoảng 1,8 triệu tấn, song lượng nhập khẩu vẫn tăng mạnh trong những năm gần đây. Dữ liệu từ Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA) cho thấy lượng gạo xay xát mà Ghana nhập khẩu tăng 77,4%, từ 620.000 tấn trong niên vụ 2021/2022 lên 1,1 triệu tấn trong giai đoạn 2024/2025. USDA dự báo trong niên vụ 2025/2026, nhập khẩu có thể giảm nhẹ xuống còn 925.000 tấn.
Việc nhập khẩu gạo tăng khiến giá gạo trong nước sụt mạnh, do các loại gạo nhập khẩu thường có giá rẻ hơn, bao bì đẹp và chất lượng ổn định hơn, gây khó khăn cho chuỗi giá trị gạo nội địa và tăng mức độ phụ thuộc vào biến động giá quốc tế.
Theo ông Yaw Adu Poku, Chủ tịch Mạng lưới Cạnh tranh Gạo châu Phi - Ghana (CARP-Ghana), giá gạo nội địa đã giảm khoảng 50%, nhưng thu nhập nông dân không được cải thiện, buộc các nhà xay xát phải ngừng mua gạo, khiến tình hình thêm nghiêm trọng. Ông phát biểu tại Đại hội thường niên của tổ chức này ở Tamale ngày 29/10, theo GhanaWeb. CARP-Ghana hoạt động phối hợp với Đài quan sát Gạo ECOWAS, cơ quan thúc đẩy phát triển ngành gạo khu vực.
Chính phủ vào cuộc
Trước thực trạng này, chính phủ Ghana đã chỉ đạo Công ty Dự trữ Thực phẩm Quốc gia (NAFCO) từ tháng 9 thu mua lượng ngũ cốc dư thừa từ vụ 2024 và lúa gạo từ vụ mùa 2025 bội thu nhằm giảm thất thoát sau thu hoạch, ổn định thị trường và tăng cường an ninh lương thực quốc gia.
Đến cuối tháng 10, ông George Abradu-Otoo, Giám đốc điều hành NAFCO, cho biết nguồn vốn công đã được huy động sẵn sàng để thanh toán cho nông dân khi giao hàng. Một ủy ban định giá gồm Bộ Nông nghiệp và đại diện nông dân cũng đang đảm bảo mức giá hợp lý, dù việc thu mua thực tế vẫn chưa bắt đầu tại các vùng sản xuất chính.
Trong bối cảnh Ghana cùng các quốc gia ECOWAS khác tiếp tục theo đuổi mục tiêu tự chủ gạo, CARP-Ghana kêu gọi chính phủ áp dụng chính sách thương mại và thị trường mạnh mẽ hơn, ưu tiên tiêu thụ gạo nội địa và hỗ trợ người sản xuất trong toàn chuỗi giá trị - từ sản xuất đến tiêu thụ.
“Nếu áp dụng hàng rào thuế để hạn chế nhập khẩu và buôn lậu, đồng thời hỗ trợ sản xuất trong nước và đảm bảo đầu ra cho gạo Ghana, chúng ta có thể củng cố khả năng tự chủ lương thực trong tương lai,” ông Mohammed Habib Abdulai, Điều phối viên quốc gia CARP-Ghana nhấn mạnh.
NPK/ Vinagri News (Ecofin Agency)
No comments:
Post a Comment