VINAGRI News - Liên minh châu Âu (EU) sẽ áp dụng cơ chế bảo hộ tự động đối với nhập khẩu gạo từ Ấn Độ, Pakistan, Myanmar và Campuchia, nhằm bảo vệ nông dân và nhà xay xát gạo trong khối, có hiệu lực từ 1/1/2027.
Tóm tắt:
> EU áp dụng cơ chế bảo hộ tự động đối với nhập khẩu gạo từ Ấn Độ, Pakistan, Myanmar và Campuchia từ 1/1/2027.
> Cơ chế áp dụng thuế MFN khi nhập khẩu vượt 45% so với mức trung bình 10 năm của EU.
> Mục tiêu bảo vệ sản xuất gạo nội khối, thúc đẩy doanh nghiệp chế biến gạo trong EU.
> Liên minh EURice ra đời để phối hợp giải quyết các vấn đề thương mại, tăng sức cạnh tranh cho ngành gạo châu Âu.
Liên minh châu Âu (EU) đang lên kế hoạch hạn chế nhập khẩu gạo từ Ấn Độ và một số nước châu Á nhằm bảo vệ nông dân trồng và các nhà xay xát gạo trong khối. Theo các tài liệu do Businessline tiếp cận, biện pháp này sẽ được áp dụng thông qua cơ chế bảo hộ tự động.
Dù EU đã cam kết ký Hiệp định Thương mại Tự do (FTA) với Ấn Độ, trong đó 11/23 chương đã đạt được thỏa thuận, động thái trên vẫn được xem là “đóng một cửa, mở một cửa khác” đối với thị trường gạo, theo nhận định từ một nguồn trong ngành.
Cơ chế bảo hộ mới
Hội đồng và Nghị viện châu Âu đã đồng ý triển khai cơ chế bảo hộ tự động dành riêng cho nhập khẩu gạo basmati và không basmati từ Ấn Độ và các nước châu Á khác. Cơ chế này dựa trên hệ thống hạn ngạch thuế quan: nếu lượng nhập khẩu gạo tăng mạnh vượt mức trung bình lịch sử vào EU, các lô hàng sẽ phải chịu thuế MFN (Most-Favored Nation - tối huệ quốc) trong một thời gian nhất định, nhằm bảo vệ thị trường gạo nội khối. Luật này dự kiến có hiệu lực từ ngày 1/1/2027 sau khi được Hội đồng và Nghị viện EU thông qua chính thức.
Thị trường gạo EU biến động
Theo ghi chú của Hội đồng EU ngày 12/11/2025, EU dự kiến nhập khẩu khoảng 1,5 triệu tấn gạo từ các nước thứ ba, chủ yếu từ Ấn Độ, Pakistan, Myanmar và Campuchia. Một số loại gạo nhập khẩu hưởng ưu đãi thuế quan 0% theo chương trình EBA (Everything but Arms). Chuyên gia S. Chandrasekaran tại New Delhi nhận định: “Thị trường gạo châu Âu sẽ chuyển từ tự do sang hình thức tập trung. Một số ít nhà sản xuất sẽ hưởng lợi, nhưng các nhà xuất khẩu gạo đóng gói và xay xát từ Ấn Độ có thể bị ảnh hưởng.”
Các mục tiêu chính của cơ chế bảo hộ bao gồm gạo lứt (husked rice, chiếm khoảng 5 triệu tấn), gạo tấm (broken rice, 6 triệu tấn) và gạo trắng (milled rice, 1,2 triệu tấn). FERM - Liên minh các nhà xay xát gạo châu Âu - nhấn mạnh cần tăng thuế nhập khẩu gạo đóng gói và gạo xay xát, để “phản ánh thực tế thị trường hiện nay” và bảo vệ sản xuất nội khối.
Ý nghĩa đối với các nước xuất khẩu
Các nước như Ấn Độ và Pakistan từng xuất khẩu 80 - 90% là gạo lức (brown rice) vào năm 2004 - 2005, nay tỷ trọng này giảm còn khoảng 50% với phần còn lại là gạo xay xát. Tuy nhiên, xuất khẩu từ hai nước này đã tăng gấp 5 lần kể từ năm 2004. Xuất khẩu từ Thái Lan và Việt Nam hầu như không thay đổi và ít bị ảnh hưởng.
FERM và các quốc gia sản xuất gạo tại châu Âu đã thành lập liên minh EURice, nhằm phối hợp giải quyết các thách thức về thương mại và đảm bảo lợi ích lâu dài cho ngành gạo nội khối.
Biện pháp bảo hộ mới sẽ buộc các nhà xuất khẩu lớn thiết lập nhà máy chế biến tại EU, chuyển gạo thô thành gạo đóng gói để bán lẻ. Đây được xem là cơ hội cho các nhà xay xát châu Âu mở rộng thị phần, đồng thời cũng là thách thức lớn đối với các nước xuất khẩu gạo, đặc biệt là Ấn Độ, Pakistan, Myanmar và Campuchia.
NPK/ Vinagri News (The Hindu Businessline)
No comments:
Post a Comment