VINAGRI News - Nắng nóng cực đoan kéo dài cùng tình trạng thiếu nước trầm trọng đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh lý cây cà phê tại Brazil, khiến đậu quả kém, nhiều vùng xuất hiện các đốt (chùm) trên cành trống quả và năng suất các vụ tới có nguy cơ giảm mạnh.
Tóm lược:
> Nhiệt độ trên 32 - 33°C làm rối loạn sinh lý cây cà phê, giảm khả năng quang hợp và thoát hơi nước.
> Brazil trải qua nhiều đợt nắng nóng cực đoan và mưa phân bố kém trong năm 2024 - 2025.
> Stress nước trở thành yếu tố gây hại lớn nhất đối với quá trình hình thành quả.
> Nhiều vùng ghi nhận tỷ lệ đậu quả thấp: nhiều roseta trống, số quả trên mỗi nút giảm mạnh.
> Nông dân phải tăng cường tưới bằng giếng khoan nhưng vẫn thiếu nước nghiêm trọng.
> Nguy cơ sản lượng các vụ 2026 - 2027 suy giảm do cây không phát triển đủ trong giai đoạn nền tảng.
Nhiệt độ liên tục vượt ngưỡng 30°C trong giai đoạn sinh sản của cây cà phê, kết hợp với hạn kéo dài, đang gây tác động tiêu cực đến quá trình phát triển sinh lý của các vườn cà phê tại Brazil. Theo chuyên gia tư vấn cà phê Jonas Leme Ferraresso, trong khoảng 5 năm trở lại đây, ngành cà phê đã hiểu rõ hơn về ảnh hưởng của nhiệt độ đến cây trồng. Ông cho biết khi nhiệt độ vượt 32- 33°C, hệ thống sinh lý của cây, gồm quá trình thoát hơi nước và quang hợp, đều suy giảm đáng kể. “Ngay cả với tưới tiêu và quản lý tốt, nhiệt độ quá cao vẫn là thách thức lớn nhất đối với người trồng cà phê”, ông nhấn mạnh.
Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) dự báo năm 2025 sẽ là năm nóng thứ hai hoặc thứ ba từng được ghi nhận. Trong năm nay, Brazil liên tục đối mặt với các đợt nắng nóng vượt mùa, trong khi lượng mưa diễn biến thất thường và kém phân bố, khiến điều kiện thời tiết thêm bất lợi cho sản xuất nông nghiệp.
Theo chuyên gia của Fundação Procafé, kỹ sư nông nghiệp José Matiello, tác động lớn nhất đến cây cà phê không chỉ đến từ nhiệt độ cao mà chủ yếu do stress nước. Khi nóng lên, nhu cầu nước của cây tăng mạnh, khiến tưới tiêu trở thành giải pháp bắt buộc. Tuy nhiên, tại nhiều nơi, lượng nước cung cấp không đáp ứng đủ nhu cầu của cây, đặc biệt trong giai đoạn quan trọng khi quả bắt đầu hình thành. “Nước là yếu tố thiết yếu để vận chuyển dinh dưỡng từ lá xuống quả. Quá trình này phụ thuộc hoàn toàn vào việc cây được cung cấp đủ nước”, ông phân tích.
Tại Simonésia (Zona da Mata, Minas Gerais), nông dân Mateus Oliveira cho biết các vườn cà phê không còn phản ứng tốt với các biện pháp chăm sóc do nắng nóng và tình trạng thiếu nước kéo dài. Mặc dù sử dụng giếng khoan từ năm 2014, lượng nước vẫn không đủ để duy trì tưới tiêu. “Từ năm 2020 đến nay, hạn hán ngày càng nghiêm trọng. Năm 2024 tôi phải bơm nước từ tháng 7 đến tháng 12, còn năm nay phải bơm liên tục từ ngày 10/4 đến nay mà suối vẫn cạn”, anh chia sẻ.
Ferraresso cho biết vấn đề không chỉ nằm ở tổng lượng mưa mà còn ở sự phân bố theo thời gian, vốn “rất thất thường giữa các vùng”. Nhiều nơi ghi nhận lượng mưa tháng 11 thấp hơn trung bình lịch sử, dẫn đến ba đợt ra hoa nhưng tỷ lệ đậu quả rất thấp. Khi kiểm tra thực địa, ông nhận thấy nhiều cụm quả bị trống, số lượng quả trên mỗi chùm chỉ còn 3 - 6 thay vì 8 - 14 như kỳ vọng, kể cả ở những vườn trông khỏe mạnh và cân đối lá.
Tình trạng suy kiệt này đặt ra mối lo lớn cho sản lượng các vụ tới. Theo anh Mateus, ngay trong cùng một khu vực, chỉ cách nhau vài chục mét có thể thấy sự chênh lệch rõ rệt giữa các khu vườn tốt và những nơi suy giảm nghiêm trọng. Anh cảnh báo: “Cà phê là cây cần chuẩn bị trước hai năm. Vụ 2027 đã có nguy cơ vì cây không phát triển đủ. Dù phun tưới và bón phân liên tục, nhưng nếu không có nước, mọi thứ đều vô nghĩa”.
NPK/ Vinagri News (Notícias Agrícolas)

No comments:
Post a Comment